III.AHMED HAYATI
23.Osmanlı padişahı. IV. Mehmet" in oğludur. Üzün süre sarayda her tür devlet işinden uzak yaşadı. 1703′te kardeşi II. Mustafa"nın tahttan indirilmesi üzerine padişah oldu. Dış ülkelerle ilişkilerde yan-sız davranmak istediği halde ba¬şarılı olamadı, isveç kralının peşin¬den Rus Çarı"nın Osmanlı toprak-larına girmesi üzerine 1711′de Rus¬ya"ya savaş ilan edildi.
Savaş Os¬manlı devletinin başarısıyla son buldu ve Osmanlıların lehine olan Prut Antlaşması imzalandı. Os¬manlılar Karlofça antlaşmasıyla Venediklilere bıraktıkları Mora"yı ve Dalmaçya kıyılarını almak için Venediklilere de savaş açtılar (1715). Sonuçta Mora geri alındı.
Bu arada Avusturyalılara acılan savaş (1716), Osmanlıların yenilgi¬siyle son buldu. 1718′de imzalanan Pasarofça antlaşmasıyla Tamış var. Belgrad ve Eflak"ın bir bolu mü Avusturya"ya bırakıldı. Bundan sonra III. Ahmet"in hükümdarlığın¬da damadı Nevşehir"li ibrahim Pa-şa"nın büyük vezirliğinde Lale Dev¬ri başlar. 1730′a dek süren bu dö¬nemde savaş yerine şiir. edebiyat ön plana çıkar.
Lale Devri artan vergiler, pahalılık ve işsizliği de be¬raberinde getirince halk buna tep¬ki olarak ayaklandı. Tarihe Patro¬na Halil ayaklanması olarak ge¬çen olayda III. Ahmet tahttan indi¬rildi, yerine oğlu I. Mahmut geti¬rildi. Damat ibrahim Paşa öldürül¬dü (1730).
Bundan sonra bir süre sarayda kapalı yaşayan III. Ahmet 1736da öldü. 27 yıl süren hüküm¬darlığı döneminde bazı yenilikler yapıldı.İlk tulumbacı ocağı örgütü (1722) ve ilk matbaa (1727) kurul¬du. Ayrıca İstanbul"da bir çini fab¬rikası açıldı. Dokumacılıkta büyük gelişmeler oldu.
1.Şiir
GAZEL
Ey gönül sen matlab-ı ilâyı tahsil etmedin
Var ise zad-ı reh-i ukbayı tahsil etmedin
Ey gönül gaflettesin insaf kıl ayâ niçin
Sırr-ı mettuye vukufa hiç tacil etmedin.
Ey gönül nefsine tazim etme fânidir cihan
Gafil oldum hayf ol nâmerdi tezlll etmedin.
Necîb (III.Ahmed)
2.Şiir
Şarkı
Beni terketti sultanım
Kiminle yâr olur şimdi
Dehanı sükkar efşanım
Kiminle yâr olur şimdi
Rakibe eyledi rağbet
Bu olmaz mani-i vuslet
Hemân sağ olsun ol âfet
Kiminle yâr olur şimdi.
Necîb (III.Ahmed)
3.Şiir
Külahın sat da harceyle, müdâhin olma bir ferde
Cihanda kelle sağolsun, külâh eksik değil merde
Necîb (Sultan III Ahmed)
4.Şiir
Ekmiyen biçmedi bu mezrada velhâsıl
Kime lâzımsa ekmek, ona lâzım ekmek!
Necîb (Sultan III Ahmed)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder